22 اسفند 1400 فوت صاحب حساب ، صدورگواهی عدم پرداخت چک و سامانه های مرتبط بانک مرکزی
آقای بیژنی تعریف می کرد که چکی از یه بنده خدایی داشته ، در سررسید به بانک مراجعه می کند مطلع می شود که صاحب حساب فوت کرده ضمن اینکه حساب هم خالیه . طبق قانون شعبه باید گواهی برگشتی صادر کنه اما متاسفانه سیستم یا همون سامانه ای که بانک مرکزی تعریف کرده و شبکه بانکی موظف به استفاده از آن هست ؛ اجازه صدور گواهی برگشتی نمی دهد .
آقای بیژنی یه کم توی شعبه ترش می کنه ، سر و صدا می کند اما کارمندان بانک تقصیری نداشتند سامانه مشکل داشت . می گفت از قضا آقایی از بازرسی اومده بود که به عملکرد شعبه رسیدگی کنه تا وضع آشفته منو دید صدام زد و برام اینطوری توصیح داد :
بانک مرکزی مدتی هست که سامانه هایی تحت عنوان سیاح و نهاب راه اندازی کرده و شبکه بانکی ملزم هستند پس از استعلام مشخصات ذی نفع و صاحب حساب از سامانه سیاح نسبت به صدور گواهی عدم پرداخت یا همان برگشتی اقدام کنند حالا زمانیکه صادر کننده چک (صاحب حساب ) فوت کرده و یا حتی افرادی که صلاحیت آنها از منظر سامانه سیاح تائید نشده مثلا” طرف فاقد کارت پایان خدمت هست ؛ صدور گواهی عدم پرداخت امکان پذیر نیست .
آقای بیژنی می گفت ازش سوال کردم خب این مشکل چه ربطی به ذینفع چک داره ما چه گناهی کردیم ؟
آقای بازرس ادامه می دهد که:
این موضوع برای کلیه بانک ها ایجاد مشکل کرده و مشتریان دارنده چک هم معترض هستند و به واحدهای نظارتی بانک ، بازرسی، مدیریت ،حراست ، حقوقی و…مراجعه می کنند اما فایده ندارد چون موضوع از طرف بانک مرکزی باید پیگیری و سامانه اصلاح شود .
یکی از مشتریان شعبه که شاهد قضیه بوده و کنجکاو به آقای بیژنی میگه : برو دادگاه طبق قانون صدور چک شکایت کن و بهر حال متوفی ورثه ای دارد و علیه آنها اقدام کن .
در همین حین نیروی خدماتی شعبه با یه سینی چایی وارد میشه و میگه :
دو سه روز پیش یه نفر خودش وکیل بود همین موضوع برای موکلش اتفاق افتاده بود می گفت طبق قانون جدید چک – فکر کنم گفت قانون سال 97 – بانک مکلف شده است غیر قابل پرداخت بودن چک را در سامانه سیاح ثبت و با دریافت کدرهگیری و درج آن در گواهی برگشتی علت یا علل عدم پرداخت را صریحا”قید کند بهمین خاطر دادگاه ها از پذیرش دعوی دارنده چک به علت عدم صدور گواهی برگشتی خودداری می کنند .
هنوز صحبتش تمام نشده بود تازه بیژنی عمق فاجعه را درک کرده بود وعین کوه آتشفشان منفجرشده بود.
در این موقع رئیس شعبه کارش رو رها کرده بود با کمک بازرس و آبدارچی و .. ساکتش کرده بودند .بازرس گفته بود مکاتبات زیادی با واحد فنی بانک مرکزی شده تا این مشکل سامانه حل شود بهر حال سامانه ها و سیستم ها هرچند برای کمک به ما ، تسریع در کار ، تسهیل وبا لا بردن دقت و کنترل و… درست شدند اما بعضی وقت ها هم بلای جان ما می شوند .
وقتی درد دل بیژنی تموم شد رفتم توی فکر و با چند نفر از دوستانم صحبت کردم و چیز های جدید تری غیر از موضوع بیژنی متوجه شدم .اینکه نه تنها برای این سامانه کدی به عنوان فوت مشتریان صادرکننده چک تخصیص داده نشده بلکه تفکیکی از لحاظ تاریخ مندرج بر روی چک متصورنبوده و تمامی برگه چک های صادره به صورت واحد مورد سنجش قرار می گیرد بعبارت دیگر طبق ضوابط در صورت فوت صاحب حساب بانک می بایست نسبت به پرداخت چک هایی که تاریخ آنها قبل از تاریخ فوت می باشد اقدام نماید اما در سامانه های بانک مرکزی این موضوع دیده نشده است و امکان پاس نمودن و یا صدور گواهی برگشتی در مواردی که صادر کننده چک، فوت کرده است به علت عدم دریافت پاسخ از سامانه سیاح امکان پذیر نیست .
امید است هرچه سریعتر بانک مرکزی نسبت به اصلاح سامانه و بر طرف نمودن نقص سیستم اقدام تا از محرومیت دارنده چک از مزایای قانونی گواهی برگشتی جلوگیری شود .
تنظیم :
ساعد امین جعفری – کارشناس حقوقی
بدون نظر